ΓλαυκόμορφαΤα Γλαυκόμορφα (Strigiformes) αποτελούν μια τάξη της ομοταξίας των πτηνών (Aves), η οποία περιλαμβάνει περίπου 200 είδη αρπατικών και στην πλειονότητά τους νυκτόβιων πουλιών.
Διακρίνουμε δυο οικογένειες γλαυκών. Η οικογένεια των Τυτονιδών (Tytonidae) περιλαμβάνει λιγοστά (17) είδη, ενώ η πλειονότητα των γλαυκών ανήκει στην οικογένεια των Στριγγιδών (Strigidae).
Σύμφωνα με τις επικρατέστερες ετυμολογικές προσεγγίσεις η λέξη "γλαυξ" έχει άμεση σχέση με το "γλαυκός" (ο έχων ανοιχτό γαλάζιο χρώμα) και δόθηκε στα συγκεκριμένα πτηνά από τους αρχαίους έλληνες εξαιτίας του λαμπερού και σπινθηροβόλου βλέμματος του πουλιού.
Η επιστημονική ονομασία Strigiformes (Στριγγόμορφα), καθώς και το όνομα της οικογένειας των Στριγγιδών, ετυμολογούνται από το αρχαίο ελλ. στρίγξ, λατ. strix, το οποίο αποτελεί ηχομιμητικό της εκφραστικής φωνής του πουλιού και έχει άμεση σχέση με το ρήμα "τρίζω", καθώς και με το νεοελληνικό "στρίγγλα". "Τυτώ" ήταν στην αρχαιότητα, όπως και σήμερα, το όνομα της γλαύκας "Τυτώ η λευκή" (Tyto alba).
Πρέπει να τονιστεί, ότι με τον όρο "γλαύκα" εννοούμε όλα τα είδη της τάξεως των Γλαυκόμορφων, ενώ με τον όρο "κουκουβάγια" χαρακτηρίζουμε μονάχα τη γλαύκα του είδους "Αθηνά η νυκτία" (Athene noctua). Η ονομασία "κουκουβάγια" για τα υπόλοιπα πουλιά της τάξης θα πρέπει να αποφεύγεται.
Οι γλαύκες της ΕλλάδοςΣτην Ελλάδα έχουν καταγραφεί 8 είδη Γλαυκόμορφων πτηνών, εκ των οποίων το ένα ανήκει στην οικογένεια των Τυτονιδών και τα υπόλοιπα 7 στη οικογένεια των Στριγγιδών.
Οικογένεια Τυτονίδαι (Tytonidae)Τυτώ η λευκή.Κοινές ονομασίες: Κλαψοπούλι, Πεπλόγλαυκα, Ανθρωποπούλι.

- Τυτώ η λευκή.jpg (43.06 KiB) 3078 προβολές
Νυχτόβιο αρπακτικό, η πιο ανοιχτόχρωμη γλαύκα της χώρας μας. Έχει φωνή πολύ χαρακτηριστική και άγρια, ανακατεμένη με διάφορα σφυρίγματα , σε σημείο πολλοί άνθρωποι να τη φοβούνται και να τη θεωρούν γρουσούζικο πουλί.
Η Τυτώ είναι κοινή στην Ελλάδα, ιδιαίτερα το χειμώνα , που πολλά πουλιά κατεβαίνουν από τις βορειότερες χώρες για να ξεχειμωνιάσουν.
Μήκους 34 εκατοστών , η Τυτώ έχει ράχη χρυσοκίτρινη με γκρίζα στίγματα ενώ το πρόσωπο , το στήθος και η κοιλιά της είναι άσπρα με λίγες μαύρες κουκίδες.
Έχει μακριά φτερά, κοντή ουρά και μακριά πόδια, με τα δάχτυλα σχεδόν γυμνά ενώ δεν έχει φούντες από φτερά. Ψάχνει για την τροφή της περισσότερο σε χωράφια και πιο σπάνια σε πλαγιές βουνών με λίγη βλάστηση. Τρώει κυρίως ποντίκια αλλά και μικρά πουλιά. Δυστυχώς, είναι πάρα πολύ συχνό θύμα στους αυτοκινητόδρομους και εκατοντάδες σκοτώνονται κάθε χρόνο από τα αυτοκίνητα.
Οικογένεια Στριγγίδαι (Strigidae)Γλαυξ η Αθηνά (Athene noctua), κοινή κουκουβάγια.Το σώμα της έχει μήκος περίπου 25 εκατοστά. Οι φτερούγες της έχουν μήκος 14εκ και η ουρά 8 εκατοστά. Το φτέρωμα της έχει καφέ αποχρώσεις με άσπρες κηλίδες. Συνήθως προσαρμόζεται στο χρώμα του του εδάφους η του φλοιού των δέντρων στα οποία ζει.Τα μάτια είναι μεγάλα, τοποθετημένα εμπρός και περιβάλλονται από στεφάνη μικρών φτερών. Έχει κοντό και δυνατό ράμφος που από την βάση του διευθύνεται προς τα κάτω. Τα πόδια έχουν μέτριο ύψος και καλύπτονται από φτερά μέχρι τα δάκτυλα, τα οποία φέρουν μεγάλα, γαμψά και μυτερά νύχια.
Έχουν ιδιαίτερα ισχυρή όραση, περισσότερο από τα αλλά πουλιά και από τον άνθρωπο. Βλέπουν το ίδιο καλά την νύχτα και την ημέρα. Για να βλέπουν γύρω, στρέφουν το κεφάλι τους,η ακοή τους είναι επίσης οξεία. Συλλαμβάνουν και τον παραμικρό ήχο.
Το μαλακό φτέρωμα και οι μακριές και πλατιές φτερούγες εξασφαλίζουν ένα εντελώς αθόρυβο πέταγμα, αργό, κάτι μεταξύ αιώρησης και ολίσθησης.
Η αναζήτηση τροφής αρχίζει λίγο πριν δύσει ο ήλιος. Κυνηγούν μικρά θηλαστικά, πουλιά, έντομα, βατράχια, φίδια, σαύρες, νυχτερίδες. Τρώνε μονό την λεία που συλλαμβάνουν οι ίδιες και την καταπίνουν όπως είναι, δηλαδή μαζί με φτερά, νύχια, τρίχες και οστά.
Οι κουκουβάγιες ζουν στα δάση, στα γυμνά Όρη, ακόμη και κοντά σε κατοικημένες από ανθρώπους περιοχές. Μερικά είδη κουκουβάγιας ζουν 55-65 χρόνια.
Βύας ο γνήσιος (Bubo bubo). Κοινή ονομασία: Μπούφος.Είναι το μεγαλύτερο νυχτόβιο αρπακτικό της Ευρώπης. Είναι επιδημητικός και συχνά δεν απομακρύνεται από την περιοχή του, καθ’ όλη τη διάρκεια της ζωής του.
Ο αναπαραγόμενος πληθυσμός της Ελλάδας εκτιμάται σε 200-500 ζευγάρια.
Ζει σε μεγάλη ποικιλία βιοτόπων σε όλη τη επικράτεια και σε υψόμετρο από το επίπεδο της θάλασσας έως και την αλπική ζώνη.
Φωλιάζει συνήθως σε μικρές σπηλιές σε βράχια, αλλά και σε κουφάλες παλιών δέντρων σπανιότερα δε και σε εγκαταλειμμένες φωλιές άλλων πουλιών. Προτιμά κοντά στη περιοχή φωλιάσματος να υπάρχει πυκνή βλάστηση. Ζει μοναχικός.
Τρέφεται με μικρά και μεσαίου μεγέθους θηλαστικά (τρωκτικά, λαγούς, σκαντζόχοιρους) και πουλιά ακόμη και μεγάλου μεγέθους.
Άσιος ο ώτος (Asio otus). Κοινές ονομασίες: Νανόμπουφος, μικρός Μπούφος.

- Νανόμπουφος.jpg (75.79 KiB) 3078 προβολές
Ο νανόμπουφος έχει μήκος σώματος περίπου 36 εκατοστά και άνοιγμα φτερών 95 εκατοστά.Το βάρος κυμαίνεται στα αρσενικά από 220 έως 280 γραμμάρια και τα θηλυκά μπορούν να φτάσουν άνετα από 250 και 370 γραμμάρια.
Εντυπωσιακές μεγάλες τούφες φτερών στα αυτιά είναι το κύριο χαρακτηριστικό αυτού του είδους, οι τούφες φτερών στα αυτιά δεν παίζουν κανένα ρόλο στην ακοή.
Το φτέρωμα είναι από ανοιχτό καφέ μέχρι ώχροκίτρινο διακεκομμένες μαύρες γραμμές και καφέ στίγματα. Στα θηλυκά ο χρωματισμός είναι πιό σκούρος με κοκκινωπό-καφέ αποχρώσεις, στα αρσενικά ο χρωματισμός είναι πιό ανοιχτός. Ο χρωματισμός του φτερώματος τα κάνει απαρατήρητα όταν αναπαύονται στα κλαδιά των δέντρων.
Νυκτόβιο, τρέφεται κυρίως με αρουραίους αλλά και με μικρά θηλαστικά, πουλιά, έντομα.
Ζεί σε δάση, αλσύλια κωνοφόρων, φυλλοβόλα δάση, παλιές φωλιές. Στέκεται σε πυκνά φυλλώματα σε κομμένα κλαριά.
Άσιος ο φλογώδης (Asio flammeus). Κοινή ονομασία: Βαλτόμπουφος.Το μήκος σώματος του Βαλτόμπουφου κυμαίνεται από 34 έως 42 εκατοστά. Τα θηλυκά είναι βαρύτερα και ζυγίζουν κατά μέσο όρο 420 γραμμάρια, ενώ τα αρσενικά 350 γραμμάρια. Το άνοιγμα των φτερών είναι 97 έως 107 εκατοστά, με τα θηλυκά να έχουν μεγαλύτερο άνοιγμα από τα αρσενικά. Χαρακτηριστικό του είδους είναι το μαύρο χρώμα γύρω από τα μάτια, ή έντονα κίτρινη ίριδα, το στρογγυλό κεφάλι με τα μή συνήθως ορατά αντία, καθώς και οι έντονες κάθετες γραμμώσεις στο κάτω μέρος του σώματος.
Τρέφεται κυρίως με μικρά θηλαστικά κατά προτίμηση διάφορα τρωκτικά, όπως διάφορα ποντίκια, μυγαλές, αρουραίους, μοσχόμυες, μυοκάστορες και τυφλοπόντικες. Επίσης διάφορα μικρότερα πουλιά και νεοσσούς.
Στριγξ η αείσκωψ (Strix aluco). Κοινή ονομασία: Χουχουριστής, Στριγγοπούλι, Χουχουλόγιωργας.

- Στριγγοπούλι.jpg (52.68 KiB) 3078 προβολές
Είναι η κουκουβάγια του δάσους. Περνά τη μέρα σε φυλλώματα και κισσούς.
Τη νύχτα κυνηγά ποντίκια, μικρά πουλιά, βατράχια, σκαντζόχοιρους.
Έχει οξύτατη ακοή γι’ αυτό μπορεί να κυνηγήσει και σε απόλυτο σκοτάδι. Συχνά, χτυπά με τα φτερά του τα κλαδιά των δέντρων για να τρομάζει τα πουλιά που φωλιάζουν εκεί και να τα κάνει να εμφανιστούν για να τα σκοτώσει.
Καταπίνει ολόκληρο το θήραμα του.
Ώτος ο σκώψ (Otus scops). Κοινή ονομασία: Γκιώνης.

- Γκιώνης.jpg (59.5 KiB) 3078 προβολές
Ο γκιώνης πρόκειται για μια μικρή κουκουβάγια με μέγεθος περίπου 20 εκατοστών. Το όνομά του προέρχεται από την μονότονη κραυγή που βγάζει ''γκιον''.
Το πτέρωμά του είναι ανοιχτόχρωμο γεμάτο με στίγματα και γραμμώσεις γκριζοκαφέ χρώματος. Το σώμα του και η ουρά του είναι μεγαλύτερο και το κεφάλι του μικρότερο σε αναλογία με την κουκουβάγια. Πάνω απο τα αυτιά του υπάρχουν δεξιά και αριστερά μικρές τούφες τις οποίες ανασηκώνει σε περιπτώσεις φόβου, θυμού.
Είναι είδος αποδημητικό και συναντάτε στην Αφρική και Νότια Ευρώπη. Τακτικός επισκέπτης στην χώρα μας απο την άνοιξη. Όπως συμβαίνει με όλα τα πτηνά της οικογένεις είναι νυχτόβια πουλιά και σπάνια θα τον δούμε στο φως της ημέρας.
Την νύχτα βγαίνει για κυνήγι και τρέφεται με έντομα, μικρά ποντίκια, φίδια κτλ και είναι ιδιαιτέρως χρήσιμος και ωφέλιμος στην γεωργία. Φωλιάζει σε κοιλότητες δέντρων, εγκαταλειμμένες φωλιές άλλων πτηνών και κουφάλες δέντρων.
Τον συναντάμε αρκετά συχνά σε κατοικημένες περιοχές, φυτείες και κήπους.
7.Αιγωλιός ο πένθιμος (Aegolius funereus). Κοινή ονομασία: Χαροπούλι, Αιγωλιός.

- Χαροπούλι.jpg (66.29 KiB) 3078 προβολές
Έχει μήκος 24-26 cm,βάρος το θηλυκό 120-210 gr και το αρσενικό 90-120 gr.Το άνοιγμα των φτερών είναι 52-58 cm.
Μοιάζει της Κουκουβάγιας αλλά είναι μεγαλύτερο. Στρογγυλεμένο κεφάλι, φτέρωμα σοκολατί-καστανό. Πόδια και δάκτυλα, λευκά-υποκίτρινα.Είναι νυκτόβιο.
Ζεί σε Κωνοφόρα δάση και μικτά δάση.Το χειμώνα σε πεδιάδες. Φωλιάζει σε τρύπες δρυκολαπτών ή κουφάλες δένδρων.