Στην εκδρομή στον Γράμμο είχαμε την τύχη να φτάσουμε στην πόλη της Καστοριάς πολύ νωρίτερα από όλους ΄ετσι περιηγηθήκαμε στα δρομάκια της πόλης και τραβήξαμε αρκετές φωτογραφίες. Για το φιλαράκι μου το Αλέξανδρο.
Πανέμορφη Καστοριά μιά πόλη που θα μπορούσα να ζήσω
Σε μια χερσόνησο της λίμνης Ορεστιάδας είναι χτισμένη η Καστοριά, μία από τις πιο παραδοσιακές πόλεις της Μακεδονίας. Η ιστορία της πλούσια και στενά συνδεδεμένη με τη λίμνη, που αποτελεί και το χαρακτηριστικό της γνώρισμα. Ήδη, από την πρώτη στιγμή που αντικρίζεις την Καστοριά, σε υποδέχεται η όμορφη εικόνα μιας πόλης αμφιθεατρικά κτισμένης που καθρεφτίζεται στα νερά της λίμνης, ως άλλος σύγχρονος Νάρκισσος. Ακολουθώντας δεξιά τον παραλιακό δρόμο, περνάμε τις οδούς Κύκνων (όπου μπορούμε να κάνουμε μία στάση στο παρκινγκ για να επισκεφθούμε τα Ιουστινιάνεια τείχη και τον τούρκικο μεντρεσέ), Μ.Αλεξάνδρου και φτάνουμε στην οδό Ορεστιάδος. Παρκάρουμε το όχημά μας στις ειδικά διαμορφωμένες θέσεις, δίπλα στο Δημοτικό αναψυκτήριο, απ’ όπου μπορούμε να ξεκινήσουμε τη γνωριμία μας με την πόλη. Πάνω ακριβώς από την παραλία απλώνεται η πιό παραδοσιακή και αρχοντική συνοικία της Καστοριάς, το
Ντολτσό.
Τα παλιά αρχοντικά της Καστοριάς χτίστηκαν σε μια περίοδο που άνθιζε το εμπόριο με την Βενετία και τις άλλες πόλεις στην ακτή της Αδριατικής. Οι 17ος και 18ος αιώνες ήταν περίοδος ιδιαίτερα πλούσια για τους κατοίκους της Καστοριάς. Όντας στο σταυροδρόμι των Δυτικών Βαλκανίων, και ακόμα πιο πέρα, οι έμποροι της πόλης είχαν τις ευκαιρίες να αποκτήσουν μεγάλες περιουσίες που επέτρεπαν την ανέγερση αρχοντικών μεγάλης αρχιτεκτονικής και καλλιτεχνικής αξίας.
Στα αρχοντικά της Καστοριάς συναντάμε τη διακοσμητική της λαϊκής παραδοσιακής τέχνης των Ηπειρωτών και δυτικομακεδόνων τεχνιτών και καλλιτεχνών (ζωγράφων, αγιογράφων, ξυλουργών, ξυλογλυπτών), εφαρμοσμένη κατά τον ίδιο τρόπο στους ναούς και στα αρχοντικά του 17ου και 18ου αιώνα, της ίδιας περιοχής, γεγονός που μας πείθει πως οι ίδιοι τεχνίτες εργάστηκαν και στη διακόσμηση των ναών, απ’ όπου την μετέφεραν και την εφάρμοσαν και στα αρχοντικά.



Μελετώντας την αρχιτεκτονική των παλαιότερων σωζώμενων αρχοντικών, όπως το Αρχοντικό Τσιατσιάπα (1754), το των αδελφών Εμμανουήλ, του Νατζή, του Μπασάρα και άλλων, βλέπουμε πως η κατασκευή προσομοίαζε βασικά με πύργο, με τα δωμάτια μα καταλαμβάνουν σε σειρά τον πρώτο (ή και τον δεύτερο) όροφο. Η εσωτερική αυλή περιτριγυριζόταν από ψηλή μάντρα που την απομόνωνε από τον δρόμο. Η πύλη συνήθως αποτελούνταν από δύο ανθεκτικά ξύλινα φύλλα και ασφαλιζόταν με μπάρες και κλειδαριές. Στην πρόσοψη, στο "Δοξάτο" του πρώτου ορόφου, συνήθως υπήρχε ένας μακρόστενος κλειστός χώρος, ο "Ηλιακός", που είναι πολύ χαρακτηριστικός για την Καστοριανή Αρχιτεκτονική.
Αιτία της ενασχόλησης μου με το βουνό είναι της όρασης μου η ανάγκη, που ζητεί να εξαντλεί τον ορίζοντα, προκειμένου να θρέψει με εικόνες, οσμές και ποικιλία χρωμάτων και σχημάτων τον αχόρταγο εγκέφαλο μου.