Αν μια εικόνα λέει χίλιες λέξεις, τότε καθίσταται μάλλον προφανές γιατί το Photoshop έχει αναδειχθεί σε ένα από τα πιο ισχυρά όπλα χειραγώγησης μιας φωτογραφίας και του μηνύματος που επιχειρεί να προωθήσει.
Ποιος θα μπορούσε να ξεχάσει την ως δια μαγείας εξαφάνιση των ελιών στο πρόσωπο του πρώην πρωθυπουργού της χώρας κ. Κώστα Σημίτη σε προεκλογική αφίσα του 2000, λες και τα εξωτερικά χαρακτηριστικά καθορίζουν τον χαρακτήρα ενός ανθρώπου;
Πολύ πριν την πρώτη κυκλοφορία του Photoshop, η παραποίηση εικόνων, (γνωστή και ως fauxtography), αποτελούσε διαδομένη πρακτική για εμπορικούς ή πολιτικούς λόγους. Κι ενώ κάποιοι φωτογράφοι παραποιούσαν την απτή απεικόνιση του φωτογραφικού φακού για να πετύχουν το ιδανικό καλλιτεχνικό αποτέλεσμα, άλλοι ακολουθούσαν τη συγκεκριμένη πρακτική ως μέσο παραπλάνησης, προπαγάνδας και πολιτικού κέρδους, λίγες δεκαετίες μόνο μετά την πρώτη φωτογραφία της "camera obscura" από τον Niepce το 1814.
Με αφορμή τα 20 χρόνια από την κυκλοφορία, ίσως του πιο γνωστού εργαλείου κάθε φωτογράφου και web designer στις 10 Φεβρουαρίου 2010, ας κάνουμε μια μικρή αναδρομή στις πιο διάσημες φωτογραφίες που χρησιμοποιήθηκαν ως όπλα εναντίον της αλήθειας, σχεδόν απ’ την αρχή της ιστορίας της φωτογραφίας.
1860 - Το κεφάλι του αμερικανού προέδρου Abraham Lincoln στο σώμα του πολιτικού John Calhoun
1865 – Οι στρατηγοί του αμερικανικού εμφυλίου πολέμου. Ο στρατηγός Francis Blair στην άκρη δεξιά προστέθηκε αργότερα
1920 – Που πήγε ο Τρότσκυ; Μια από τις πιο γνωστές φωτογραφίες της ρωσικής επανάστασης παρουσιάζει τον Λένιν να εμψυχώνει τον κόκκινο στρατό πριν αναχωρήσει για το πολωνικό μέτωπο. Όμως, όταν λίγα χρόνια μετά ο Στάλιν θεώρησε τον Τρότσκι και τον Καμένεφ εχθρούς του λαού, διέταξε οι μορφές τους να διαγραφούν από τα δεξιά της εξέδρας, όπως και κάθε αναφορά της συνεισφοράς τους στην επανάσταση
1930 – Ο Στάλιν συνήθιζε να αφαιρεί από τις φωτογραφίες όσους δεν έχαιραν πλέον της εκτίμησης του, όπως ο Κομισάριος στα δεξιά
1937 – Ανάλογα έπραξε και ο Χίτλερ όταν για άγνωστο λόγο διέταξε να αφαιρεθεί από τη φωτογραφία στα δεξιά του ο Goebbels
1942 – Η «ηρωική» πόζα του Μουσολίνι δε θα μπορούσε να είναι τόσο ηρωική με τον ιπποκόμο να του κρατάει το άλογο
1970 - Η φωτογραφία της Mary Ann Vecchio πάνω από το σώμα του νεκρού φοιτητή Jeffrey Miller στο Kent State University, όταν η αμερικανική εθνοφρουρά άνοιξε πυρ εναντίον διαδηλωτών, σκοτώνοντας 4 και τραυματίζοντας 1, κέρδισε το βραβείο Pulitzer. Όταν όμως δημοσιεύθηκε στο περιοδικό LIFE ο πάσσαλος πίσω από την Vecchio αφαιρέθηκε
1984 – Όταν ο Paul Mccartney ανακάλυψε ότι με την επανακυκλοφορία του δίσκου των Beatles είχε κόψει το τσιγάρο
1994 – Η φωτογραφία του OJ Simpson από την αστυνομία λίγο μετά τη σύλληψη του παραποιήθηκε από το περιοδικό Time για να φαίνεται πιο άγριος και μαυριδερός
2007 – Παχάκια τέλος για τον Nicola Sarkozy από το γαλλικό περιοδικό Paris Match
2008 - Η συγκεκριμένη φωτογραφία που κόσμησε τα εξώφυλλα πολλών γνωστών εφημερίδων παρουσιάζει την επιτυχημένη εκτόξευση τεσσάρων ιρανικών πυραύλων, όμως στην πραγματικότητα παρουσιάστηκε μηχανική βλάβη και ο τρίτος από αριστερά δεν εκτοξεύθηκε ποτέ
2003 – Ο συνδυασμός δύο διαφορετικών φωτογραφιών, ενός βρετανού στρατιώτη καθώς γνέφει σε ιρακινούς αμάχους να πέσουν κάτω, με στόχο τη δραματικότητα της σκηνής, κόστισε στον φωτογράφο των Los Angeles Times τη δουλειά του