UPSat: Ο πρώτος ελληνικός μικρός δορυφόρος ανοιχτού λογισμικού!Πριν από περίπου πέντε χρόνια, το βελγικό μη κερδοσκοπικό ίδρυμα Von Karman Institute, που εκτός των άλλων ειδικεύεται και στον τομέα της αεροναυτικής-αεροδιαστημικής, απηύθυνε πρόσκληση ενδιαφέροντος για την κατασκευή ενός αριθμού μικροδορυφόρων· αυτοί θα αποτελούσαν μέρος ενός πειράματος με στόχο τη μελέτη της θερμόσφαιρας, του προτελευταίου στρώματος της γήινης ατμόσφαιρας. Μοναδικές παροχές προς τους συμμετέχοντες ήταν ο αισθητήρας που θα χρειαζόταν για τις μετρήσεις του πειράματος και μια «καλύτερη τιμή» για το ταξίδι του δορυφόρου στο Διάστημα.
Ανάμεσα στα ιδρύματα που ανταποκρίθηκαν ήταν και το Πανεπιστήμιο Πατρών, το οποίο αποφάσισε να ακολουθήσει έναν δύσκολο αλλά πολύ πιο ενδιαφέροντα –και οικονομικότερο– δρόμο: αντί να παραγγείλει έτοιμα τα διάφορα υποσυστήματα του δορυφόρου από εξειδικευμένες εταιρείες του χώρου, ανέλαβε να τον κατασκευάσει εξ ολοκλήρου με τις δικές του δυνάμεις. Ως εδώ καλά, ωστόσο στις αρχές του 2015 και με τα χρονικά περιθώρια να στενεύουν, το πρότζεκτ ήταν ακόμη βαλτωμένο λόγω των μεγάλων οικονομικών δυσχερειών καθώς και των προβλημάτων στη συνεργασία μεταξύ των διαφόρων διπλωματικών προγραμμάτων, τα οποία υποτίθεται πως θα συναποτελούσαν την τελική κατασκευή.
Και τότε κατέφτασε το... ιππικό.
Η ομάδα της Libre Space, αποτελούμενη από μηχανικούς, ηλεκτρολόγους-τεχνικούς και προγραμματιστές 27-28 ετών (οι περισσότεροι με θητεία στο Μετσόβιο), όχι μόνο κατασκεύασε το τεχνολογικά εξελιγμένο μηχάνημα, αλλά έβαλε και ως όρο για τη συνδρομή της τη διάθεση όλων των σχεδίων ελεύθερων για χρήση στον κάθε ενδιαφερόμενο. Και αυτό στον τομέα της αεροδιαστημικής δεν αποτελεί μόνο ελληνική αλλά και παγκόσμια πρώτη!!!!
«Στην ουσία συνεργαστήκαμε προκειμένου να σωθεί το πρότζεκτ. Το Πανεπιστήμιο παρέδωσε το μηχανικό μέρος κι ένα κομμάτι ενός υποσυστήματος του δορυφόρου. Ολη η υπόλοιπη δουλειά, όπως και το επιτυχές πέρασμα των απαραίτητων τεστ, έγινε επί της ουσίας από την ομάδα μας» μας λέει ο κ. Πιέρρος Παπαδέας, πρότζεκτ μάνατζερ του έργου και μέλος της Libre Space Foundation, μη κερδοσκοπικής εταιρείας που έχει ως στόχο την ανάπτυξη γνώσης και τεχνολογίας σχετικής με το Διάστημα.
Έχει ενδιαφέρον να παρατηρήσουμε ένα-δυο πράγματα που η ομάδα της Libre Space κατάφερε να αποδείξει. Αρχικά στο καθαρά πρακτικό κομμάτι των υλικών και της κατασκευής· φάνηκε πως αν διαθέτεις τους κατάλληλους επιστήμονες και τεχνικούς, δεν χρειάζεται να είσαι η... NASA για να φτιάξεις και να προγραμματίσεις ένα δορυφόρο. Επιπλέον, με αυτό τον τρόπο δουλειάς το κόστος μειώνεται δραματικά, καθώς ένα υποσύστημα, για παράδειγμα, που θα αγοραζόταν έτοιμο με 15.000 ευρώ μπορεί να κατασκευαστεί εξαρχής με κόστος υλικών μόνο 350 ευρώ.
Οπως μας είπε ο κ. Παπαδέας, το συνολικό κόστος του ελληνικού δορυφόρου, υπολογίζοντας μαζί ανθρώπινες εργατοώρες και τα «ναύλα» της εκτόξευσης, έφτασε τις 150.000 ευρώ, τη στιγμή που ένας αντίστοιχος με έτοιμα κομμάτια ξεπερνά τις 250.000. Και βέβαια ο επόμενος της ίδιας τεχνολογίας θα είναι πολύ φθηνότερος, μιας και το opensource καθεστώς που αναφέραμε παραπάνω θα γλιτώσει τον κατασκευαστή του από μεγάλο μέρος της έρευνας και του πειραματισμού που χρειάστηκε εδώ.
Το καλοκαίρι που μας πέρασε ο «UPSat» –έτσι ονομάζεται επισήμως– πέρασε με επιτυχία όλα τα απαραίτητα τεστ (δονήσεων, θερμικού κενού, ηλεκτρομαγνητικά κ.ο.κ.), τα οποία επιβεβαιώνουν πως μπορεί να ανταποκριθεί στις συνθήκες που επικρατούν στο Διάστημα.

- Ταξιδεύοντας.............
Βέβαια, όπως μας λέει και ο κ. Παπαδέας γελώντας,
«αν δεν πάει πάνω να δουλέψει, τίποτα δεν είναι σίγουρο με το Διάστημα. Αυτό το «πάνω» θα πραγματοποιηθεί στις 17 Μαρτίου, οπότε ο δορυφόρος θα κατευθυνθεί, με το... διαστημόπλοιο της γραμμής, προς τον Διεθνή Διαστημικό Σταθμό.».
Και ο «UPSat» τέθηκε σε τροχιά επιτυχώς από το σύστημα απελευθέρωσης της NanoRacks στο Διεθνή Διαστημικό Σταθμό, στις 12.24 ώρα Ελλάδος της Πέμπτης 18 Μάη 2017.Τριάντα λεπτά αργότερα, τα υποσυστήματα του «UPSat» άρχισαν την κανονική τους λειτουργία σε τροχιά. Το SatNOGS, το ανοιχτό δίκτυο επίγειων δορυφορικών σταθμών, άρχισε να λαμβάνει σήματα τηλεμετρίας από τον «UPSat» σε επίγειους δορυφορικούς σταθμούς που βρίσκονται σε λειτουργία παγκόσμια λίγο μετά την ενεργοποίησή του.
Όλα τα υποσυστήματα του δορυφόρου λειτουργούν κάτω από τις φυσιολογικές παραμέτρους λειτουργίας τους και η ομάδα λειτουργίας του «UPSat» θα προχωρήσει στη φάση LEOP για την προετοιμασία του επιστημονικού σκέλους της αποστολής.

- Εικόνες από τον «UPSat» (Πηγή: https://libre.space)
- Δ6.jpg (31 KiB) 5482 προβολές
Πηγές: Καθημερινή, ΕΡΤ, 902.gr, tvxs
Αν και οι νέοι επιστήμονες μεταναστεύουν στο εξωτερικό και τα καλύτερα μυαλά του τόπου μας τον εγκαταλείπουν, ένα αντικείμενο τεχνολογικά εξελιγμένο και κατασκευαστικά άρτιο όσο ένας δορυφόρος σχεδιάστηκε και κατασκευάστηκε εδώ, στη χώρα μας, από Έλληνες μηχανικούς και προγραμματιστές.
Υπάρχει ακόμα ελπίδα, φτάνει να υπάρχει έστω και μία μικρή συνδρομή από κάπου!!!!!!