Το κύριο ηλεκτρικό σύστημα των βενζινοκίνητων οχημάτων αποτελείται απο τέσσερα επιμέρους υποσυστήματα
Α) Το υποσύστημα φόρτισης που περιλαμβάνει την γεννήτρια,τον συσσωρευτή (μπαταρία) και τις καλωδιώσεις.
Β) Το υποσύστημα εκκίνησης που περιλαμβάνει τη μίζα και τις καλωδιώσεις της.
Γ) Το υποσύστημα ανάφλεξης που περιλαμβάνει τα μπουζί, τον (ή τους πολαπλασιαστές,τον διανομέα (ντιστριμπιτέρ),τα καλώδια υψηλής τάσεως των μπουζί.
Δ) Το υποσύστημα διανομής του ρεύματος που περιλαμβάνει την ασφαλειοθήκη και τις καλωδιώσεις προς τις καταναλώσεις.
Το ηλεκτρικό σύστημα είναι αναγκαίο τόσο για τη λειτουργία του οχήματος όσο για την άνεση αλλά και ασφάλεια των επιβατών δεδομένου οτι όλο και περισσότερες ηλεκτρονικές διατάξεις εφαρμόζονται σήμερα,οι οποίες για να λειτουργήσουν χρειάζονται ηλεκτρικό ρεύμα.
Α) Το υποσύστημα φόρτισης: Η γεννήτρια είναι η καρδιά του ηλεκτρικού συστήματος,κατα τη λειτουργία της παράγεται το ρεύμα που κινεί ένα όχημα αλλά και που θέτει σε λειτουργία όλα τα επιμέρους υποσυστήματα.Δύο είναι τα είδη γεννητρίας:
1. Το Δυναμό: Το δυναμό είναι μια διάταξη οπου το ρεύμα παραγώμενο στις περιελίξεις του ρότορα (κινούμενο στοιχείο) δημιουργούμενο απο τα πηνία του στάτορα οδηγώταν στο συλλέκτη ο οποίος ήταν πάνω στον άξονα του στάτορα και απο εκεί μέσω ψυκτρών (καρβουνάκια) στις καταναλώσεις αφου περνούσε μέσα απο τον αυτόματο ο οποίος το κρατούσε στη σωστή τάση.Τα μειωνεκτήματα του δυναμό ήταν αυτά τα οποία το οδήγησαν και στην κατάργησή του,ο όγκος του,η μη παραγωγή ρεύματος στο ρελαντί αλλά και ο περιορισμός των ανώτατων στροφών περιστροφής,το έκαναν να εκκλείψει απο τα σύγχρωνα οχήματα.

- Δυναμό.jpg (39.56 KiB) 13228 προβολές
2. Ο Εναλλάκτης (Alteneitor): Ο εναλλάκτης είναι αυτός που πλέον χρησιμοποιήται ευρέως στα οχήματα.Η εξάληψη όλων των μειωνεκτημάτων του δυναμό,ο μικρότερος όγκος αλλά και η περιορισμένη συντήρηση του το έκαναν προσφυλλές στις αυτοκινητοβιομηχανίες.Φυσικά σε αυτό βοήθησε και οι εξέληξη της τεχνολογιάς όπου τις τελευταίες δεκαετίες κατασκευάστικαν δίοδοι πυριτίου,οι οποίοι χρησιμοποιούνται για την ανόρθωση του ρεύματος του εναλλάκτη απο εναλλασσώμενο σε συνεχές.Ο εναλλάκτης σε αντίθεση με το δυναμό έχει το μαγνητικό πεδίο στον ρότορα και τις περιελίξεις στο στάτορα που του επιτρέπει να περιστρέφεται με ταχύτητες άνω των 12.000 Σ.Α.Λ.Το εναλλασσόμενο ρεύμα οδηγήται στον ανορθωτή οπου γίνεται συνεχές και απο εκεί στον ρυθμιστή τάσεως,οπου στα σύγχρωνα αυτοκίνητα σταθεροποιήται στα 14,3 V +/- 0.2 V 20΄C και η ένταση τους είναι απο 35 Α έως 70 Α με ισχύ από 500 Watt έως 1000Watt αντίστοιχα.Η παραγόμενη ισχύ του εναλλάκτη υπολογίζεται απο τον κατασκευαστή του οχήματος ανάλογα με τις υπάρχουσες καταναλώσεις αλλά και τις προαιρετικές δύνοντας και ένα ποσοστό ασφαλείας.

- Εναλλάκτης.jpg (63.56 KiB) 13228 προβολές

- Ανάλυση γενήτριας.jpg (73.94 KiB) 13228 προβολές
3. Ο Συσσωρευτής : Ο συσσωρευτής (μπαταρία) είναι στην ουσία μια αποθήκη,οπου αποθηκεύεται ρεύμα για επιπλέον χρήση συσκευών όταν το όχημα είναι σβηστό ή για να παράγει στιγμιαία μεγάλη ισχύ ρεύματος π.χ κατα τη λειτουργία της μίζας.Η σημερινή μπαταρία αυτοκινήτων αποτελείται απο έξι (6) στοιχεία των 2 V συνδεμένα μεταξύ τους σε σειρά.Το κάθε στοιχείο της μπαταρίας αποτελείται απο δύο πλάκες κράματος μολύβδου τη θετική η οποία έχει διοξίδιο του μολύβδου και την αρνητηκή η οποία περιέχει σπογκώδη μόλυβδο.Οι δύο πλάκες είναι βυθισμένες σε ηλεκτρολύτη (Θειικό οξύ & Νερό).

- Eurobat.jpg (51.48 KiB) 13228 προβολές
Β) Το υποσύστημα εκκίνησης : Το βασικό εξάρτημα εδώ είναι η μίζα
1. Η Μίζα : Η μίζα είναι ένας ηλεκτροκινητήρας που θέτει σε λειτουργία τον κινητήρα.Αποτελείται με τα ίδια σχεδόν στοιχεία που δυναμό και επιπλέων έναν ηλεκτρομαγνήτη (μπουτόν) και ένα σύστημα εμπλοκής.Όταν ο οδηγός περιστρέψει το κλειδί στην ελλατηριωτή θέση του διακόπτη το ρεύμα ενεργοποιεί τον ηλεκτρομαγνήτη
* ο οποίος εκτελεί δύο λειτουργίες παράλληλες πετάει έξω τον μηχανισμό εμπλοκής
** και δίνει ρεύμα στον ηλεκτροκινητήρα ο οποίος αρχίζει να περιστρέφεται παρασύροντας ένα γρανάζι που είναι συνδεμένο στο ένα του άκρο και το οποίο,μέσο του μηχανισμού εμπλοκής,εμπλέκεται με την οδόντωση του βολάν του κινητήρα αναγκάζοντάς τον σε περιστροφή.Αφήνοντας ο οδηγός τον διακόπτη ο ηλεκτρομαγνήτης επιστρέφει στη θέση του και διακόπτεται η παροχή ρεύματος στον ηλεκτροκινητήρα.
* Ηλεκτρομαγνήτης [/b[b]](μπουτόν) : Αυτό το εξάρτημα υπέχει θέση διακόπτη.Επιδή η μίζα θέλει μεγάλη ισχύ ρεύματος προκειμένου να περιστραφει για το λόγο αυτό μπαίνει το μπουτόν το οποίο στο πίσω μέρος του έχει δύο επαφές η μία επαφή είναι μόνιμα συνδεμένη με την μπαταρία και έχει συνέχεια ρεύμα ενω η άλλη επαφή είναι συνδεμένη με τον ηλεκτροκινητήρα της μίζας.Όταν ο οδηγός γυρίσει το κλειδί το μπουτόν έλκει ενα λαμάκι ή δίσκο γεφυρώνοντας τις δύο επαφές και αφήνοντας το ρεύμα να πάει στον ηλεκτροκινητήρα.
** Μηχανισμός εμπλοκής : Ο μηχανισμός εμπλοκής πάλι ενεργοποιούμενος απο το μπουτόν αναγκάζει το γρανάζι εμπλοκής που βρίσκεται πάω στον άξονα του ηλεκτροκινητήρα να κινηθεί εμπρός ωστε να εμπλακεί με την οδόντωση του βολάν περιστρέφοντας έτσι τον κινητήρα μια διάταξη κοχλίωσης πάνω στον άξονα του ηλεκτροκινητήρα αποτρέπει την περιστροφή του με την ταχύτητα περιστροφής του κινητήρα στέλνωντας το γρανάζι εμπλοκής πίσω.

- starter_cutaway.gif (23.35 KiB) 13228 προβολές
Γ) Το υποσύστημα ανάφλεξης : Το υποσύστημα ανάφλεξης αποτελείται απο τα στοιχεία εκείνα που στην ουσία δίνουν τον σπινθήρα κατα την συμπίεση των κυλίνδρων ωστε να παραχθεί ο ωφέλιμος χρόνος της ανάφλεξης η οποία είναι δύο ειδών.
α) Μηχανική ανάφλεξη με πλατίνεςβ) Ηλεκτρονική ανάφλεξηΗ λειτουργία και των δύο περιπτώσεων είναι σχεδόν ίδια με μόνη διαφορά οτι στην πρώτη περίπτωση το ρεύμα διαβιβάζεται στους κυλίνδρους μέσο πλατίνας ενω στην άλλη μέσο ηλεκτρονικής διάταξης.
1. Αναφλεκτήρας (μπουζί) : Το μπουζί αποτελείται απο έναν μονωτικό κορμό,έναν εσωτερικό αγωγό και ένα μεταλικό σώμα. Παρόλο που φαίνεται απλό στη περιγραφή το μπουζί δεν είναι εύκολο στην κατασκευή μεγάλο πρόβλημα αποτελεί η τεράστια διαφορά θερμοκρασίας που δέχεται ένα μπουζί το ένα άκρο του μέσα στο θάλαμο καύσης να υπόκοιται σε θερμοκρασίες 800΄C κατα την αναφλέξη ενώ το άλλο του άκρο να βρίσκεται σε σχετική θερμοκρασία περιβάλλοντως,άλλο πρόβλημα είναι οι συνεχείς ανάγκες για τον σπινθήρα (φτάνοντας σε τάση μέχρη και 30000 V προκειμένου να υπάρξει ταχεία και ολοκληρομένη ανάφλεξη) ο οποίος φθείρει τις επαφές και αναγκασε τους κατασκευαστές να χρησιμοποιήσουν υλικά όπως η πλατίνα και το ηρίδιο αυξάνοντας το όριο ζωής των επαφών.Τέλος η δυνατότητα αποβολής της θερμοκρασίας του μπουζί που τα χαρακτηρίζει ως θερμά και ψυχρά,αν και το ψυχρό μπουζί δεν επιρεάζει τόσο τη λειτουργία του κινητήρα,το θερμό μπουζί μπορεί να επιφέρει επικύνδυνες αυταναφλέξεις λόγω της θερμοκρασίας του φτάνοντας μέχρι το τρύπιμα των εμβόλων.

- Spark_plug_Outlook_Analysis.jpg (71.61 KiB) 13228 προβολές

- Μπουζί με δύο αρνητικές ακίδες.jpg (58.67 KiB) 13228 προβολές

- Μπουζί με τέσσερις αρνητικές ακίδες.jpg (34.07 KiB) 13228 προβολές
2. Καλώδια μπουζί : Τα καλώδια των μπουζί πρέπει να μπορούν να αντέχουν μεγάλες τάσεις ρεύματος να έχουν μηδενική αντίσταση και να παρέχουν άριστη μόνωση.

- Μπουζοκαλώδια.jpg (48.89 KiB) 13228 προβολές
3. Διανομέας (ντιστριμπιτέρ) : Ο διανομέας,όπως λέει και το όνομά του,είναι αυτός που διανέμει το ρεύμα που παραλαμβάνεί από τον πολλαπλασιαστή σε κάθε ένα μπουζί κατα τη φάση συμπίεσης ωστε να επιτευχθεί η ανάφλεξη.Ο διανομέας φέρει και τον μηχανισμό προπορείας (αβάνς) ωστε ο σπινθήρας να δίνεται το σωστό χρόνο λαμβάνοντας υπόψη τις στροφές του κινητήρα οι μηχανισμοί αυτοί μπορεί να είναι φυγοκεντρικοί με αντίβαρα,υποπίεσης ή και ηλεκτρονικοί ελεγχόμενοι απο Η/Υ.Τα τελευταία χρόνια η χρήση του διανομέα τύνει να καταργηθεί καθώς η η ανάφλεξη ελέγχεται πλήρως απο Η/Υ ενω το ρεύμα παράγεται με ξεχωριστό πολλαπλασιαστή για κάθε μπουζί.

- distributor.png (157.06 KiB) 13227 προβολές

- Ηλεκτρονικός διανομέας.jpg (50.43 KiB) 13228 προβολές
4. Ο Πολλαπλασιαστής : Ο πολλαπλασιαστής είναι ενα κυλινδρικό εξάρτημα οπου στο εσωτερικό του υπάρχει ένας πυρίνας απο χάλυβα τυλιγμένος με δύο περιελίξεις μια με χοντρό σύρμα με λίγες σπείρες που είναι χαμηλής τάσεως και τροφοδωτήται απο την μπαταρία και μία με πολύ λεπτό σύρμα με πάρα πολλες σπείρες που είναι υψηλής τάσεως και συνδέεται με τον διανομέα.Καθώς η περιέληξη με τις λίγες σπείρες δέχεται τα 14 V της μπαταρίας λόγω της επαγωγής το ρεύμα πολλαπλασιάζεται και φτάνει μέχρι και τα 30000 V.

- Oil_Dipped_Type_Ignition_Coil.jpg (29.09 KiB) 13228 προβολές

- 00448x01.png (18.36 KiB) 13228 προβολές

- Ένας για κάθε μπουζί.jpg (22.57 KiB) 13228 προβολές
Δ) Το υποσύστημα διανομής ρεύματος : Το υποσύστημα αυτό περιλαμβάνει όλα τα καλώδια για που ενεργοποιούν τις καταναλώσεις οι οποίες ξεκινούν απο ένα κυτίο ασφαλειών που ονομάζεται ασφαλειοθήκη.Ανάλογα με τον τύπο του αυτοκινήτου χρησημοποιούνται ανάλογα καλώδια,τα οποία έχουν θεσπιστεί διεθνώς ως προς το χρώμα και τη διατομή τους π.χ το μαύρο καλώδιο αφορά σε όλα τα αυτοκίνητα τη γείωση
Εδώ αναφέρφηκε πολύ απλά το κύριο ηλεκτρικό σύστημα ωστε να γίνει κατανοητή η χρήση και η λειτουργία του.Για οποιαδήποτε ερώτηση σε επιμέρους απορείες ρωτήστε ελεύθερα.