(Ρ) parking: Θέση που χρησιμοποιήται κατα τη στάθμευση και την εκκίνηση (ενας μηχανισμός με γρανάζι και πείρο φρενάρει τον άξονα εξόδου άρα και την μετάδοση),αν ο επιλογέας δεν είναι σε αυτή τη θέση κάποια αυτοκίνητα δεν παίρνουν μπροστά.
(R) reverse: Όπισθεν
(N) neurtal: Νεκρά χρησιμοποιείται κατα την ρυμούλκηση του οχήματος ή για να μην επιβαρήνεται το κιβώτιο κατα τις σύντομες στάσεις με τον οδηγό μέσα π.χ μποτιλιάρισμα κτλ
(D) drive: Drive οδήγηση με όλες τις διαθέσιμες ταχύτητες που έχει το κιβώτιο σε ανοιχτό δρόμο,ακατάλληλη επιλογή για ρυμούλκηση τρέιλερ,αναβάσεις κτλ
(3): Επιλογή που επιτρέπει εμπλοκή μέχρη την ταχύτητα που αναγράφεται και όχι παραπάνω,δηλαδη εδώ το κιβώτιο εμπλέκει 1η,2α και 3η αλλά όχι 4η
- Τομή αυτόματου κιβωτίου 2.jpg (83.57 KiB) 5777 προβολές
Η κατασκευή ενος αυτόματου κιβωτίου είναι πολύ πιο περίπλοκη απο αυτή ενός και περιλαμβάνει τα παρακάτω στοιχεία:
α) Μετατροπέας Ροπής : Ο μετατροπέας ροπής είναι αυτός που αντικατέστησε ουσιαστικά το συμπλέκτη (αμπραγιάζ),αποτελείται απο δύο κύπελλα με ακτινικά πτερύγια αντικριστά μεταξύ τους μέσα σε λουτρό λαδιού και σε απόσταση που είναι μερικά δέκατα του χιλιοστού.Το κύπελλο που συνδέεται με τον σφόνδηλο (βολάν) ονομάζεται παλμοδότης,ενω το άλλο που συνδέεται με το κιβώτιο ονομάζεται στρόβιλος,τα δύο αυτά στοιχεία δεν έχουν καμιά μηχανική σύνδεση μεταξύ τους.Όταν ο κινητήρας λειτουργεί ο παλμοδότης περιστρέφεται αργά και το λάδι αναδεύεται,όταν όμως αυξηθούν οι στροφές του κινητήρα,άρα και του παλμοδότη,τα πτερύγια του αναγκάζουν το λάδι σε περιδήνηση το οποίο πέφτωντας πάνω στα πτερύγια του στροβίλου προκαλούν την περιστροφή του,άρα και την περιστροφή του αυτόματου κιβωτιού ταχυτήτων στο οποίο είναι συνδεμένος.Προκειμένου να μην χρειάζονται πολλές στροφες για να ενεργοποιηθεί ο στρόβιλος,η κατασκευαστές υοθέτησαν ένα άλλο δίσκο με πτερύγια ο οποίος τοποθετηται ενδιάμεσα,τον στάτορα.Ο στάτορας είναι συνδεμένος στον άξονα του στροβίλου με μια προρυθμισμένη πέδη,όταν η ταχύτητα ανάδευσης του λαδιού είναι μικρή η πέδη εμποδίζει την περιστροφή του στάτορα αλλα η κλήση των πτερυγίων του ρύχνει το λάδι υπο μεγάλη γωνία στα πτερύγια του στροβίλου αναγκάζοντάς τον να περιστραφει με χαμηλή ταχύτητα,όταν αυξηθούν οι στροφές το λάδι υπερνικά την αντίσταση πέδης του στάτορα και μαζί με τον στρόβιλο περιστρέφονται όλα μαζί σαν ενιαίο σύνολο σε ποσοστό που μερικές φορές αγγίζει το 100%.Κατάλληλη διάταξη ψύχει το λάδι του μετατροπέα προκειμένου να περιορίσει τις ενδεχόμενες απώλειες λόγω θερμοκρασίας.
- Μετατροπέας Ροπής.jpg (78.94 KiB) 5777 προβολές
β) Πλανητικό σύστημα : Το πλανητικό σύστημα αποτελείται απο ελικοειδή γρανάζια σε μόνιμη εμπλοκή μεταξύ τους πιασμένα πάνω σε μια πλάκα που ονομάζεται φορές πλανητών.Το κεντρικό γρανάζι ονομάζεται Ηλιος,τα περιφεριακά ονομάζονται πλανήτες ενω όλα μαζί περικλείονται σε ένα γρανάζι με εσωτερική οδώντωση τη Στεφάνη,της οποίας η εξωτερική επιφάνεια είναι λεία.Τα πλανητικά συστήματα είναι αυτά που δημιουργούν τις σχέσεις μετάδοσης σε ένα αυτόματο κιβώτιο ταχυτήτων,ανάλογα πιο απο αυτά κινήται.
- Οι διαφορετικές διάμετροι των πλανητών συμαίνουν διαφορετικές ταχύτητες περιστροφής άρα και διαφορετική ταχύτητα του άξονα εξόδου ανάλογα με την εμπλοκή
- Τυπικό διπλό πλανητηκό σύστημα.jpg (40.14 KiB) 5777 προβολές
γ) Ταινιοπέδες : Οι ταινιοπέδες όπως λέει και το όνομά τους είναι μεταλλικές ταινίες οι οποίες παίζουν το ρόλο φρένου.Εφαρμόζονται στην εξωτερική πλευρά των στεφάνων αναγκάζοντας αυτές να μήν περιστρέφονται.Έτσι για παράδειγμα αν σε ένα κιβώτιο έχουμε (N) neutral οι ταινιοπέδες φρενάρουν όλα τα πλανητικά συστήματα προκειμένου το όχημα να μην κινηθει.Οι ταινιοπαίδες ενεργοποιούνται με υδραυλικές βαλβίδες,αν και τώρα τελευταία χρησιμοποιούνται και ηλεκτρικές βαλβίδες οι οποίες ενεργοποιούνται απο Η/Υ.
- Ταινιοπαίδη.jpg (31.35 KiB) 5777 προβολές
δ) Πολύδισκοι συμπλέκτες : Οι πολύδισκοι συμπλέκτες είναι δίσκοι απο υλικό το οποίο έχει μεγάλες αντοχές στην τριβή (παλιά ήταν απο αμίαντο),ορισμένοι είναι και μεταλλικοί απο κράμα οριχάλκου ή μπρούτζου.Οι πολύδισκοι συμπλέκτες σε ένα κιβώτιο είναι δύο ειδών αυτοί που έχουν εξωτερική και αυτή που έχουν εσωτερική οδόντωση.Τοποθετούνται εναλάξ οι μεν με την εσωτερική οδόντωση πιάνουν στον άξονα οπου είναι ο ήλιος του πλανητηκού συστήματος οι δε με την εξωτερική στο φορέα των πλανητών.Το υγρό υψηλού ιξώδες που υπάρχει μέσα στο αυτόματο κιβώτιο προκαλεί λόγω της θερμοκρασίας τριβής την εμπλοκή τους.
- Πολύδισκοι συμπλέκτες.jpg (41.04 KiB) 5777 προβολές
ε) Συγκρότημα βαλβίδων (πονηρός μηχνισμός) : Το συγκρότημα βαλβίδων περιέχει βάλβίδες που ενεργοποιούνται με λάδι οι οποίες ενεργοποιούν τις ταινιοπαίδες ανάλογα με τη θέση του επιλογέα ταχυτήτων.Η παροχή του λαδιού στις βαλβίδες γίνεται απο μια αντλία η οποία παίρνει κίνηση απο τον κινητήρα.
- Πονηρός μηχανισμός τα έμβολα ενεργοποιούν τις ταινιοπέδες.jpg (44.18 KiB) 5777 προβολές
Πως λειτουργεί
Πατώντας το φρένο ο οδηγός επιλέγει μια θέση στο κιβώτιο με τον επιλογέα π.χ 3,τότε αφήνοντας το φρένο και πατώντας το γκάζι γίνονται τα εξής:Ο μετατροπέας ροπής δίνει κίνηση στον άξονα του κιβωτίου οπου είναι συνδεμένοι όλοι οι ήλιοι των πλανητικών συστημάτων που με την σειρά τους αρχίζουν να γυρίζουν,ανάλογα με τη θέση του γκαζιού,της πεταλούδας και των στροφών του κινητήρα οι ταινιοπέδες απασφαλίζουν σταδιακά τις στεφάνες της 1ης,2ας και 3ης ταχύτητας οπου οι αντίστοιχοι φορείς των πλανητών,οι οποίοι είναι συνδεμένοι με τον άξονα εξόδου,αρχίζουν να γυρίζουν και μέσο των πολύδισκων συμπλέκτών μεταδίδουν την κίνηση.
Το kickdown:Το kickdown είναι μια ενέργεια κατα την οποία όταν ο οδηγός πατήσει τέρμα το γκάζι ο αιθητήρας που βρίσκεται εκεί δίνει εντολή στον συγκρότημα βαλβίδων να εμπλέξει τη χαμηλώτερη ταχύτητα προκειμένου να αυξηθεί η ροπή και η επιτάχυνση πχ σε ένα προσπέρασμα ή σε μια ανηφόρα.
- Πλανητικά και πολύδισκοι συμπλέκτες.jpg (75.38 KiB) 5777 προβολές
? Updates every