Λοιπόν ξεκινάω με τα ολίγα που ξέρω για αυτό το όργανο.. πολλά απ’αυτά τα διάβασα, άλλα τα άκουσα και άλλα τα έζησα, θα προσπαθήσω λοιπόν να παραθέσω κυρίως αυτά για τα οποία έχω αξιόπιστες πηγές.. χωρίς αυτό να σημαίνει ότι για πολλά πράγματα οι απόψεις δεν διίστανται..
ΓΚΑΙΝΤΑ ή καλύτερα άσκαυλος (ασκί και άυλος) αρχαιότατο μουσικό όργανο. Ο άσκαυλος σαν φιλοσοφία απαντάται σε πολλές χώρες ανά τον κόσμο με πιο διαδεδομένες (κατ’εμε) την Σκοτσέζικη και την Βουλγάρικη γκάιντα.. κοινώς δεν είναι Ελληνικό φαινόμενο..
Στην Ελλάδα υπάρχει σε 2 βασικές μορφές την Γκάιντα (Θρακιώτικη, Πιερίων, Θεσσαλική, Ηπειρώτικη, Κουνούπ, κλπ κλπ..) και την Τσαμπούνα (ποντιακό Τουλουμ, Κρητική ασκομαντούρα, κλπ κλπ..). Σε γενικές γραμμές οι Γκάιντες εμφανίζονται στην ηπειρωτική Ελλάδα ενώ η Τσαμπούνες στη νησιώτικη.
Η βασική διαφορά των δυο οργάνων είναι ότι στη γκάιντα ο ήχος παράγεται από την γκαιτανίτσα (φανταστείτε μια φλογέρα ας πούμε) και από τον ισοκράτη (ένα δεύτερο αυλό) που τι κάνει; κρατάει το ίσο ,, Στην τσαμπούνα ο δεύτερος αυλός (το ισο) δεν υπάρχει, αλλά η φλογέρα είναι διπλή.. φανταστείτε δυο φλογέρες η μια διπλά στην άλλη που (δεν είμαι κ πολύ σίγουρος) άλλες φορές η μια παίζει τον ρόλο του ισοκράτη κ άλλες φορές παίζουν κ οι δυο την ίδια μελωδία.
Σχετικά με την γκάιντα τώρα, ως αρχαίο όργανο, κατασκευάζεται (ή καλύτερα κατασκευαζόταν) αποκλειστικά από φυσικά υλικά.. τελευταία σε κάποια τμήματα της, κυρίως για λόγους χρηστικότητας αλλά κ καλοπισμού ορισμένες φορές χρησιμοποιούνται και συνθετικά υλικά (πλαστικό, λάστιχο, αλουμίνιο, κ.α.). Τα φυσικά υλικά λοιπόν είναι.. 1)δερμα κατσικιού (σπάνια προβάτου) 2) φυσικό ξύλο, αρκετά διαδεδομένη είναι η αμυγδαλιά, κρανιά, έβενος κλπ 3) καλαμιά, βουζιά ή μπαμπού 4) κέρατα ζώων 5) και φυσικά κλωστή ..πολλή κλωστή!!!
Έχουμε λοιπόν:
1) ένα τομάρι από κατσίκι, κουρεμένο ελαφρώς και γυρισμένο ανάποδα, το μέσα έξω δηλαδή. Η μέση και τα πίσω πόδια δένονται – ράβονται και μας μένουν τα μπροστινά μαζί με τον λαιμό.. Στο δεξί ποδαράκι τοποθετείται το κεφαλάρι για το φυσάρι, στο αριστερό για τον ισοκράτη και στο μεσαίο για την γκαιτανίτσα.. (κεφαλάρι = μούφα-αναμονή σύνδεσης ας πούμε. Κατασκευασμένο κυρίως από κέρατα (συνήθως της γκαιτανίτσας) ή ξύλο)
2) ένα επιστόμιο από το οποίο διοχετεύουμε το αέρα στον ασκό. Το επιστόμιο ή φυσάρι διαθέτει βαλβίδα αντεπιστροφής για ευνόητους λόγους.. (δερμάτινη φυσικά ή από φελλό)
3) Γκαιτανίτσα. Ας πούμε μια ξύλινη φλογέρα με 7+1 τρύπες η οποία τονικά σου δίνει 1οκτάβα +1 νότα. Από την γκαιτανίτσα προκύπτει όλη η μελωδία της και όχι μόνο.
4) Ισοκράτης ή μπουρί ή αγκαράς ή ή ή.. ένας μακρύς σωλήνας συνήθως σε τρία κομμάτια που κρατάει το ίσο ή αλλιώς μια νότα γυρω από την οποία γυρίζει η μελωδία. Το μπουρί είναι κατασκευασμένο σε τρια κομμάτια ώστε να ρυθμίζετε το μήκος του και συνεπώς και η νοτα που βγάζει. Όσο πιο μακρύ τόσο πιο μπάσο..
Όλες οι συνδέσεις ,δηλαδή φυσάρι,γκαιτανίτσα,μπουρί με το τομάρι και τα επιμέρους τμήματα του μπουριού, στεγανοποιούνται με κλωστή.
Αυτά τα ολίγα για την κατασκευή, εαν θέλετε αργότερα μπορω να σας κάνω κ μια μικρή αναφορά για το παίξιμο το οποίο νομίζω έχει κ αυτό κάποιο ενδιαφέρον..
- ce93cebaceaccf8acebdcf84ceb1.jpg (32.38 KiB) 1619 προβολές
από Antonioz » Τετ Ιαν 23, 2013 12:36 pm 
, εκτος αν προκειτε για μουσικη αναμετρηση!! 
? Updates every